“O que distingue unha obra de arte é a determinación da súa forma. En definitiva, que cada elección se perciba (perviva) como unha condición necesaria. A experiencia confírmanos que nun momento dado do proceso un ten a sensación ou a confirmación de que xa non hai elección, de que as decisións son consubstanciais á obra, independentes do propósito inicial, do gusto persoal ou das regras (aplicadas). Cando o artista acepta un papel vicario, un papel de mediador, a obra gaña en solvencia porque a decisión da forma normalmente responde a necesidades auto-regulatorias. A (beleza de) natureza descoñece a súa razón, e igualmente a forma consubstancial non pide (necesariamente) permiso ao autor.
A obra aberta, incompleta por definición, é hoxe en día o noso xeito natural de entender unha obra de arte; é, a maioría das veces, unha etapa intermedia nun proceso inconcluso, facticamente indeterminado, posiblemente interminable; é, case sempre, unha etapa sen consolidar nun proceso sen ancoraxe inmediata. A arte contemporánea é irremediablemente fragmentaria e parcial.”
“A serie El que guarda su boca guarda su alma (2020-21) está formada por pequenas pezas pictóricas realizadas sobre as gardas das tapas desencadernadas de enciclopedias ou libros de saldo. Estas tapas, que son os restos reciclados deses libros que utilizo para facer colaxes, funcionan como reliquias “povera” convertidas en improvisados soportes onde poder pintar con absoluta liberdade pequenos dípticos que se despregan como as cromáticas ás dunha bolboreta ou como as innocuas serigrafías dun test de Rorschach; uns dípticos que son a consecuencia de desdobrar o soporte e ver ao mesmo tempo dúas imaxes teoricamente enfrontadas, dúas imaxes anteriormente encaradas na súa incomunicada intimidade. Partindo destes emparellamentos de imaxes siamesas, faise patente que o único debate estético que prospera é, en definitiva, o que se dá entre o que se repite e o que se diferencia.
Nesta pintura-colaxe os fragmentos deshumanizados –desfigurados e reconfigurados, deconstruidos e reconstruídos–, os fragmentos da anatomía procesual, veñen a ser unha especie de mediadores que permiten reconstruír un suxeito-posible no caótico crisol da deshumanización da arte. E para constituír esta pintura sen referente particular, para constituír esta xeografía emocional, para formalizar esta anatomía e esta fisionomía, non me queda outro remedio que me valer da autoxeración das estruturas histolóxicas, dos anudamientos e as ligaduras que trenzan un tecido, das superficies que se repregan para crean os órganos e das tensións musculares que delimitan as portas de entrada e as vías de escape.”
“A beleza inasible non se pode retratar. Como a pureza, é un ideal. Cando o manto envolvente rompe (como rompe a crisálida) no acto gozoso ou liberador do corpo, a natureza móstrase en toda a súa crueza. Espida, feita mirada, despoxada do manto que proscribe a súa visibilidade, a beleza perde o seu carácter virxinal, perde a súa condición ideal e convértese no espectáculo dunha fugacidade, no resplandor dun instante, nunha electricidade estática superficial. Vemos pois, que a beleza, que a iridescencia cromática desas psiques que aparecen e desaparecen na sinuosidade do seu voo fuxitivo como nunha vitoria alada (El paciente insecticida, 2018) ou nunha buenaventura anxelical (Psique, 2020-21), é algo temporal, unha brevidade, unha distancia de ser que acaba abandonándonos e que só se pode recordar ou imaxinar.
Como o entomólogo que atravesa cun alfinete o corpo ríxido dunha bolboreta para que poida apreciarse a tornasolada pigmentación das súas ás, tamén o pintor inmobiliza o tránsito das formas para atopar a forma exacta ou a forma axeitada, a harmonía ou a lóxica. Ou como se lle chamou sempre, a beleza. O pintor detén o fluír da psique, o desexo de ser aparencia nunha materia pictórica que xa é para sempre unha imaxe fixa, unha imaxe-morte. Pero imaxe-morte dunha psique aínda actuante, dunha psique que parece ter vida ou retela porque é expresiva, porque é a réplica dunha semántica corporal chea de vida. A pintura é unha actividade paradoxal que alcanza a súa máxima expresión cando restitúe a in-quietude constitutiva do que ten vida. Sexa esta inquietude unha cousa visual ou unha cousa mental. A pintura nunca deixará de ser un pensamento dos ollos para os ollos que se fai modélico, precisamente porque dá estabilidade ao que treme.”
“O meu xeito de abordar a pintura, no plano formal e no plano semántico, é por capas superpostas de rizomas de elementos que se estenden horizontal e verticalmente pola superficie do cadro. Primeiro incorporo eses elementos exóxenos e logo reordénoos para ver que pasa. No plano do lenzo os nódulos de sentido vanse comunicando uns con outros ata crear unha máquina de sentidos múltiples. Non hai un significado senón múltiples significados que se solapan, se substitúen, se complementan, se contradín, se articulan entre eles. Por así dicir, a miña pintura é un lugar de creación de sentido, máis que un lugar onde detallar unha idea preconcibida.
En calquera caso a miña pintura, agora, non debe verse só en profundidade, a ilusión do espazo douna por descontada. Estes cadros últimos, que son de gran formato, hai que velos tamén en toda a súa extensión horizontal. A súa formulación ten que ver cunha pintura que se desenvolve (ou desenrola, penso nos biombos xaponeses ou na pintura chinesa en rolos de papel). O motivo nárrase secuencialmente nun único plano, que pode ser tan extenso como se necesite. E esta formulación expandida pode aplicarse tamén ás pezas modulares.
Neste sentido a pintura acolle unha temporalidade. É unha pegada do acontecemento, pero unha pegada que rexistra diferentes momentos do acontecemento (plástico). Supoño que a idea que queda é un reflexo da incerteza do ser, dun ser nun estado (de boa esperanza), dun ser en transformación. O obxecto que se representa é a foto fixa dun ser que se está a materializar. O cadro reclama unha lectura lineal que vai desenvolvéndose nunha especie de bucle sen principio e sen final, que retorna sobre si mesmo porque principio e final son coincidentes. O obxecto representado, a cousa pintada, non acaba de estar resolta porque todas estas obras aluden a un ser inconcreto, precisamente porque ese ser aínda estase a formar. O obxectivo do que ten vida é perdurar vivo o máximo tempo posible e mentres tanto rexenerarse en novos seres portadores do seu legado xenético. Nese sentido a pintura, como a vida, busca o xeito de perdurar como dispositivo expresivo, indagando novas formas e novas maneiras de hacer(se). A vida reflíctese, si, pero solo como unha especie de inercia.”
Daniel Verbis
